Bệnh xương khớp là căn bệnh mãn tính có thời gian điều trị tại nhà là chủ yếu, vì vậy mà chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng bệnh. Những câu hỏi như bệnh xương khớp nên ăn gì, kiêng ăn gì, thực phẩm nào tốt cho xương khớp… gần như là thắc mắc chung của người bệnh xương khớp. Hôm nay VNBACSI.NET sẽ cùng các bạn giải đáp những câu hỏi liên quan đến chế độ ăn dành cho người bệnh xương khớp.

Nguyên Tắc Bổ Sung Thực Phẩm Và Dinh Dưỡng Với Bệnh Xương Khớp

Chế độ ăn chỉ thực sự phát huy hiệu quả với người bệnh xương khớp khi chúng ta thực hiện đúng nguyên tắc, cụ thể:

• Chế độ dinh dưỡng cần cân bằng và đa dạng hóa việc thu nạp vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa và các chất dinh dưỡng khác.
• Các loại thực phẩm chỉ bổ trợ cho điều trị, không có loại nào ăn một lần hết đau khớp cả đời
• Cần kết hợp nhiều loại thực phẩm cho kết quả tối ưu.
• Đối với những bệnh nhân thuộc nhóm thừa cân, béo phì, cần duy trì chế độ ăn uống giảm cân. Ngược lại, người gầy yếu bị viêm đa khớp dạng thấp nên ăn nhiều bữa nhỏ để hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

Những Thực Phẩm Người Bệnh Xương Khớp Nên Ăn

Nhiều nhóm vitamin, dưỡng chất rất có lợi cho xương khớp, giúp củng cố sức mạnh hệ xương khớp lại hỗ trợ làm giảm nhiều triệu chứng xương khớp. Bạn nên bổ sung các thực phẩm sau vào chế độ ăn:

• Sữa và các thực phẩm chế biến từ sữa

Sữa và các thực phẩm chế biến từ sữa có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt trong đó là hàm lượng lớn Canxi – thành phần quan trọng cấu tạo nên xương. Chính vì vậy mà việc uống sữa đều đặn sẽ giúp chống loãng xương, giúp xương chắc khỏe. Đặc biệt tốt cho người bị thoái hóa đốt sống cổ và cột sống lưng.

• Các loại cá hoặc dầu cá

Các loại cá chứa hàm lượng chất béo không bão hòa Omega 3 như: cá thu, cá mòi, cá hồi… là nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho những người bị khô khớp do thiếu dịch nhờn. Cung cấp đầy đủ Omega 3 sẽ  góp phần phòng tránh các bệnh lý xương khớp và duy trì độ trơn tru của bộ máy “xương  khớp”, làm chậm quá trình thoái hóa xương khớp.

Một đánh giá năm 2012 xem xét lại các nghiên cứu trước đây về lợi ích của dầu cá trong điều trị viêm khớp đã nhận định rằng: axit béo omega – 3 trong dầu cá giúp cải thiện tình trạng cứng khớp buổi sáng (một triệu chứng khác của thoái hóa khớp). Trong một nghiên cứu khác vào năm 2016 cũng cho thấy: Việc bổ sung omega – 3 hàng ngày có tác dụng giảm nhu cầu dùng thuốc giảm đau trong điều trị viêm khớp.

• Rau có màu xanh

Các loại rau có màu xanh đậm, đặc biệt là rau họ cải như rau bina, bông cải xanh, rau cải xoăn… rất giàu vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, K, magie, canxi, collagen, chất chống oxy hóa giúp giảm nguy cơ lão hóa sụn khớp và thúc đẩy sản sinh dịch nhầy.

Năm 2005, một nhóm các nhà nghiên cứu ở Maryland đã tìm ra tác dụng của Sulphoraphane – một hợp chất chống oxy hóa có trong rau họ cải là ngăn chặn được Enzyme gây đau và viêm khớp. Ngoài việc hỗ trợ bệnh nhân viêm khớp, Sulphoraphane còn giảm áp lực lên khớp cho những vận động viên.

• Các loại hoa quả tươi

Trong hoa quả tươi không chỉ chứa nhiều chất xơ mà còn chứa các vitamin, các dưỡng chất cần thiết giúp tăng mật độ xương, cung cấp và sản sinh nhiều collagen giúp xương sụn khớp khỏe hơn. Đồng thời, vitamin C có trong rau quả giúp tăng cường hệ miễn dịch chống oxy hóa với xương và khớp, giúp làm giảm quá trình thoái hóa khớp rất hiệu quả. Một số loại hoa quả bạn có thể bổ sung vào thực đơn bữa ăn hàng ngày như: cam, quýt, dứa, nho, quả lựu, quả anh đào,…

• Hạt ngũ cốc

Một số loại hạt ngũ cốc như gạo lứt, lúa mạch, lúa mì, đậu nành,… đều là những thực phẩm giúp kích thích sinh ra nhiều collagen hơn cho tế bào sụn khớp phát triển tốt hơn.

• Nấm

Loại thực phẩm này hỗ trợ giúp chống lão hóa, chống viêm và ngăn ngừa được các biến chứng tê liệt tay chân, viêm khớp, thoái hóa khớp hiệu quả.

• Nhóm thực phẩm giúp bôi trơn khớp xương

Một trong những yếu tố khiến cho khớp xương đau nhức là tình trạng các lớp sụn khớp bị bào mòn theo thời gian. Vì vậy hãy chủ động bổ sung cho khớp những thực phẩm giúp bôi trơn, góp phần quan trọng trong đẩy lùi quá trình thoái hóa khớp.

Một số thực phẩm giúp bôi trơn khớp xương tốt, thường được các chuyên gia khuyến cáo như:

• • Chuối: Đây là loại quả có chứa serotonin, tryptophan và đặc biệt là chất kali hỗ trợ giúp ngăn ngừa khô dịch khớp xương rất tốt.
  • Nước: Nước không chỉ có vai trò chuyên chở chất dinh dưỡng, oxy đến các tế bào của cơ thể, loại bỏ các chất thải qua đường tiết niệu, da, hơi thở, giúp cơ thể hấp thụ các dưỡng chất, mà nước còn có vai trò như một chất nhờn bảo vệ các khớp xương, tránh viêm sưng, đau nhức, giúp xương khớp cử động trơn tru… Vì vậy, uống đủ nước mỗi ngày cũng là cách để bảo vệ xương khớp. Mỗi ngày, mỗi người uống từ 8 -12 ly nước/ngày (tương đương 2 – 3 lít nước)..

• • Cà chua: Trong cà chua có rất nhiều thành phần vitamin giúp hỗ trợ cung cấp chất nhờn cho khớp xương phòng ngừa tình trạng thoái hóa khớp hiệu quả.

Những Thực Phẩm Người Bệnh Xương Khớp Không Nên Ăn

Khi mắc bệnh xương khớp, tốt nhất bạn hãy tránh các thực phẩm sau:

• Đường

Đường đã qua chế biến có thể thúc đẩy giải phóng cytokine, hoạt động như sứ giả gây viêm trong cơ thể. Đường mà các nhà sản xuất thêm vào đồ uống có đường, bao gồm soda, trà ngọt, cà phê có hương vị và một số đồ uống nước trái cây, có nhiều khả năng làm trầm trọng hơn tình trạng viêm.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, nam giới không nên bổ sung quá 36 gam đường (9 thìa cà phê) mỗi ngày và phụ nữ không nên bổ sung quá 25 gam đường (6 thìa cà phê) mỗi ngày.

• Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa 

Chất béo bão hòa có trong các sản phẩm động vật như thịt và sữa nguyên chất béo. Chất béo chuyển hóa có trong thực phẩm chế biến, chiên và thức ăn nhanh như bơ thực vật và khoai tây chiên.

Các thực phẩm chứa chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa có thể ngon, nhưng có thể dẫn đến viêm, khiến tình trạng viêm khớp của bạn trở nên tồi tệ hơn. Ngoài các thực phẩm này còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì, bệnh tim mạch và các tình trạng khác, điều này có thể làm cho tình trạng viêm khớp trở nên tồi tệ hơn.

• Carbohydrate tinh chế

Carbohydrate tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng, gạo trắng và khoai tây chiên, thúc đẩy quá trình sản xuất chất oxy hóa cuối glycation (AGE) tiên tiến. Chúng có thể kích thích phản ứng viêm trong cơ thể.

Thay đổi từng chút một trong bữa ăn với thực hiện đúng nguyên tắc bổ sung thực phẩm trong chế độ ăn của người bệnh xương khớp, tăng cường thực phẩm tốt cho xương khớp, giảm bớt thực phẩm không tốt cho xương khớp; kết hợp với tập luyện thể dục thể thao hợp lý và tuân thủ phác đồ điều trị là phương pháp tối ưu trong việc cải thiện các triệu chứng bệnh xương khớp và ngăn ngừa bệnh tiến triển.

Đặc biệt cần chú ý việc sử dụng thuốc của người bệnh xương khớp:

• Thuốc Tây y chỉ điều trị giảm triệu chứng, nhiều tác dụng phụ khi sử dụng trong thời gian dài. Vì vậy tuyệt đối không được lạm dụng thuốc Tây y để điều trị bệnh xương khớp.
• Các thuốc Đông y tỏ ra có hiệu quả vượt trội hơn trong việc điều trị và giảm triệu chứng bệnh xương khớp mà không lo tác dụng phụ trên gan, thận như sử dụng thuốc Tây y. Tuy nhiên, các thuốc Đông y thường cho tác dụng chậm hơn và việc lựa chọn thuốc Đông y phải hết sức thận trọng, chọn cơ sở uy tín với bài thuốc gia truyền nhiều thế hệ.

Xu hướng hiện nay trong điều trị bệnh xương khớp là sử dụng các bài thuốc y học cổ truyền được đánh giá cao về hiệu quả điều trị, bào chế dưới công nghệ hiện đại, quy trình kiểm soát nghiêm ngặt. Trong đó có bài thuốc gia truyền 100 năm Phong tê thấp Bà Giằng.

Bài thuốc Phong Tê thấp Bà Giằng sử dụng các loại thảo dược quý trong điều trị xương khớp như: Mã tiền chế, đương quy, đỗ trọng, ngưu tất, quế chi … và được điều chế theo cấu trúc “Quân – Thần – Tá – Sứ” kinh điển chữa bệnh của y học cổ truyền, giúp giảm đau xương khớp, chữa nhiều bệnh xương khớp: viêm xương khớp, đau mỏi cổ vai gáy, tê buồn chân tay, thoái hóa khớp…

Điểm đặc biệt của bài thuốc Phong Tê Thấp Bà Giằng đó là thành phần “Mã tiền chế”. Trong y học cổ truyền, Mã tiền vốn được coi là vị thuốc “dĩ độc trị độc” – có độc tính mạnh nhưng lại chữa đau xương khớp rất hiệu quả. Vậy nên để sử dụng được mã tiền trong điều trị bệnh, hạt mã tiền cần được bào chế theo quy trình nghiêm ngặt. Hiện nay chỉ có các sản phẩm được công nhận là Thuốc (như thuốc Phong tê thấp Bà Giằng) mới được sử dụng thành phần này.

– Đánh Giá Chất Lượng Bài Viết –