Nhiều người vô tình biết mình bị men gan cao qua khám sức khỏe và làm xét nghiệm đánh giá chức năng gan. Trên thực tế, men gan cao là một tình trạng khá phổ biến, nhưng lại ít được quan tâm. Nó còn là dấu hiệu chỉ điểm nhiều bệnh lý ở gan. Bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu về men gan, thế nào là men gan cao và các bệnh lý gan mật có thể gây ra tình trạng men gan cao.

Men Gan Là Gì? Thế Nào Là Bệnh Men Gan Cao?

Gan được coi là cơ quan chống độc của cơ thể, chức năng thải độc của gan được thực hiện thông qua các chu trình chuyển hóa, trong đó men gan làm nhiệm vụ chuyển các chất độc thành các chất không gây độc cho cơ thể trước khi thải ra ngoài. Trong cơ thể người có 4 loại men gan là:

4 chỉ số men gan quan trọng

Khi tế bào gan chết đi do quá trình lão hóa, có một lượng men gan được giải phóng vào máu ở nồng độ dưới 40UI/L (chỉ số này cố định ở người bình thường). Vì một lý do gì đó khiến tế bào gan bị tổn thương và phá vỡ trước chu trình chết sẽ giải phóng men gan vào máu, khi làm xét nghiệm sẽ thấy các chỉ số men gan tăng cao hơn mức bình thường thì được gọi là bệnh men gan cao.

Nguyên Nhân Bệnh Men Gan Cao?

  Nguyên nhân bệnh men gan cao theo Y học hiện đại

Nguyên nhân phổ biến nhất gây tăng men gan là bệnh gan nhiễm mỡ. Các nguyên nhân khác làm tăng men gan bao gồm: Hội chứng chuyển hóa, viêm gan, sử dụng rượu bia và một số thuốc ảnh hưởng đến men gan, xơ gan…

Gan nhiễm mỡ

Bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra khi có chất béo tích tụ trong gan. Nếu sự tích tụ này là do tiêu thụ rượu thì được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ do rượu. Khi rượu không phải là yếu tố gây bệnh, sự tích tụ chất béo trong gan được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Những người mắc hội chứng chuyển hóa có nguy cơ NAFLD cao hơn. Nghiên cứu cho thấy 25% – 51% những người có men gan tăng cao đang có tình trạng gan nhiễm mỡ.

Hội chứng chuyển hóa

Hội chứng chuyển hóa là một nhóm các triệu chứng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Những triệu chứng này bao gồm: đường huyết cao; huyết áp cao; thừa cân; cholesterol cao.

Viêm gan

Viêm gan do bất kỳ nguyên nhân nào cũng làm cho men gan tăng cao đột biến nhưng viêm gan do các nhóm virut như A, B, C, E, D có mức độ tăng rất cao và thường gây ra tình trạng viêm cấp tính.

Một số bệnh lý ở gan gây ra tình trạng men gan cao

Uống rượu bia

Rượu bia làm tổn thương tế bào gan, giải phóng men gan vào máu và gây ra hiện tượng tăng men gan. Lượng men gan tăng ở người uống rượu, bia tùy thuộc vào liều lượng và chất lượng của rượu, bia. Thông thường khi lượng men gan tăng do rượu thì loại AST thường tăng cao 2 – 10 lần trong khi đó lượng ALT tăng ít.

Sử dụng thuốc

Nhiều loại thuốc có liên quan đến tổn thương gan và men gan cao như:

– Thuốc giảm đau hạ sốt như Paracetamol, Aspirin, Ibuprofen và Naproxen,…

– Thuốc kháng sinh như Amoxicillin, Isoniazid,…

Thường chỉ khi dùng quá liều những loại thuốc này gây nên ngộ độc mới gây ra tình trạng tổn thương gan nghiêm trọng dẫn đến tăng men gan.

Các bệnh lý khác cũng gây ra tình trạng men gan tăng cao là bệnh sốt rét, bệnh đường mật, xơ gan, áp xe gan.

  Nguyên nhân men gan cao theo quan điểm của Y học cổ truyền

Y học cổ truyền không có tên gọi chính xác cho bệnh tăng men gan như Y học hiện đại,  tùy theo triệu chứng bệnh mà có tên gọi khác nhau, dân gian thường gọi chung thuật ngữ bệnh Viêm gan là chứng “nóng gan” chỉ người bệnh do hay uống rượu, uống bia, các chất kích thích, ăn nhiều đồ béo ngọt, gan phải làm việc nhiều hơn nhằm loại thải các chất có hại ra khỏi cơ thể, làm thương tổn đến gan, gây ra các triệu chứng như ngứa , dị ứng, nổi mụn,…. tiểu tiện vàng, đại tiện táo (thường gặp trong các bệnh viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan, rối loạn chức năng gan).

Nóng gan có thể là một nguyên nhân gây men gan cao

— Quảng Cáo —

Triệu Chứng Tăng Men Gan

Thường khi bị men gan cao, các triệu chứng khá nhẹ và không đáng kể như hơi đau ở hạ sườn phải, trướng bụng nhẹ, bị giãn các vi mạch ở cổ, mặt, mệt mỏi, chán ăn,… Thậm chí, một vài trường hợp dù men gan rất cao nhưng không có biểu hiện lâm sàng nào, người bệnh vẫn học tập, sinh hoạt và làm việc bình thường. Bệnh được phát hiện vô tình qua kiểm tra sức khỏe xét nghiệm máu.

Giai đoạn các triệu chứng không điển hình này có thể kéo dài từ vài tuần, vài tháng hay thậm chí đến vài năm. Điều này cũng lý giải vì sao đa số bệnh nhân mắc bệnh gan thường phát hiện ra bệnh muộn. Biểu hiện bệnh không rõ ràng, người bệnh chủ quan, không đi khám, vẫn dùng rượu bia, thuốc lá, ăn uống, sinh hoạt không hợp lý,… gây hại nặng nề cho gan. Nguy hiểm hơn là có thể gặp các biến chứng đe dọa tính mạng như viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan.

Chẩn Đoán Bệnh Men Gan Cao

Xét nghiệm máu cho thấy men gan tăng cao khi các chỉ số nồng độ AST và ALT tăng. Nếu kết quả cho thấy AST hoặc ALT tăng, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm sâu hơn để xác định nguyên nhân gây bệnh. Giá trị và tỉ lệ khác nhau của AST so với ALT có thể giúp tiên đoán các nguyên nhân gây bệnh khác nhau.

  Chỉ số men gan:

– Tăng cao (> 3000 UI/L) có thể gặp trong các trường hợp hoại tử tế bào gan như viêm gan virus cấp hoặc mạn tính, tổn thương gan do thuốc, độc chất, trụy mạch kéo dài.

– Tăng vừa (< 300 UI/L) gặp trong viêm gan do rượu. Transaminase tăng chủ yếu là AST nhưng trị số không quá 2-10 lần giới hạn trên mức bình thường. ·

– Tăng nhẹ (< 100 UI/L) có thể gặp trong viêm gan virus cấp, nhẹ và bệnh gan mạn tính khu trú hay lan tỏa (xơ gan, viêm gan mạn, di căn gan) hoặc tình trạng tắc mật. Các trường hợp tăng nhẹ men gan thường gặp trong gan nhiễm mỡ.

Đối với vàng da tắc mật, đặc biệt là trường hợp sỏi di chuyển vào ống mật chủ, ALT thường tăng < 500 UI/L (trong viêm túi mật cấp), hiếm khi ALT tăng đến 3.000 UI/L nhưng sau đó giảm nhanh trở về bình thường.

  Tỷ số De Ritis = SGOT/SGPT (SGOT=AST/SGPT=ALT)

Nếu O/P > 1 gặp trong các tổn thương gan mạn tính như xơ gan hoặc

Nếu O/P > 2 rất gợi ý đến tổn thương gan do rượu vì lúc đó ALT thường thấp.

Khi O/P > 4 gợi ý đến viêm gan bùng phát do bệnh Wilson. Khi tỷ số này < 1 thường gặp trong hoại tử tế bào gan cấp như trong viêm gan virus cấp.

Phòng Và Điều Trị Men Gan Cao

  Điều trị nguyên nhân

Phát hiện các nguyên nhân gây ra tăng men gan và điều trị theo hướng loại bỏ nguyên nhân. Ví dụ bệnh nhân bị viêm gan do virus, men gan tăng cao thì trong điều trị cần dùng thêm thuốc ức chế sự phát triển của virus. Hay trường hợp bệnh nhân dùng thuốc gây tác dụng phụ trên gan, thì cần gặp bác sĩ để trao đổi về việc giảm liều hoặc thay thuốc khác phù hợp hơn.

  Điều chỉnh lối sống

Cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục nhẹ nhàng, không nên thức khuya, không nên làm các công việc nặng nhọc nhiều.

Áp dụng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hợp lý, hạn chế sử dụng rượu bia, các đồ uống có cồn, không hút thuốc lá, thuốc lào, không ăn da, mỡ động vật, các thực phẩm chứa nhiều đường, nhiều dầu mỡ, tránh các gia vị cay nóng.

Với những người đã có tiền sử mắc các bệnh lý về gan cần đi xét nghiệm, kiểm tra lại các chỉ số men gan để có hướng điều trị và phòng ngừa phù hợp.

Với những người có nguy cơ tăng men gan (uống rượu bia nhiều, thừa cân, béo phì…), cần đặc biệt chú ý: Hạn chế uống rượu bia tối đa trong ngày, nên ăn nhiều rau củ, hành tỏi…

  Dùng các chiết xuất thảo dược

Cây Kế sữa và Actiso là 2 thảo dược tiêu biểu trong các thảo dược tốt cho gan được sử dụng nhiều tại Việt Nam và các nước châu Âu với tác dụng hỗ trợ giảm triệu chứng và điều trị nhiều bệnh lý gan mật như men gan cao, gan nhiễm độc, xơ gan, viêm gan…

Với actiso, người bệnh có thể dùng như rau ăn hàng ngày, sắc nước uống hoặc sử dụng các chế phẩm chiết xuất từ lá. 

Từ những năm đầu của thế kỷ thứ 4 TCN, Kế sữa đã được các nước Hy Lạp cổ đại sử dụng cải thiện chức năng gan, bảo vệ gan và điều trị nhiều bệnh lý ở gan. Ngày nay, y học hiện đại ngày càng khám phá ra nhiều công dụng tuyệt tuyệt vời của nó. Thậm chí, Kế sữa đã trở thành một thành phần không thể thiếu trong điều trị nhiều bệnh ở gan. Bạn có thể dùng lá thân, hoặc hoa phơi khô hãm trà hoặc đun nước uống hàng ngày. Tuy nhiên hàm lượng hoạt chất chính có tác dụng với lá gan của Kế sữa lại nằm ở hạt, chính vì vậy mà nên chuyển sang sử dụng các dòng sản phẩm chiết xuất từ hạt kế sữa.

Kế sữa và Actiso khi dùng riêng biệt đã tốt với gan như vậy nhưng còn tuyệt vời hơn khi nó được kết hợp cùng Actiso – một thảo dược nổi tiếng về những lợi ích cho gan khác – bởi sự kết hợp này làm tăng vượt trội tác dụng của chúng với lá gan so với khi dùng riêng lẻ từng loại thảo dược, giúp giảm nhanh các triệu chứng bệnh gan và tăng cường chức năng gan.

Trên thực tế, thị trường có nhiều sản phẩm chứa riêng biệt các thành phần Kế sữa, Actiso nhưng lại rất ít sản phẩm được kết hợp từ 2 loại thảo dược này.

Một trong những sản phẩm hiếm hoi kết hợp Kế sữa và Actiso rất hiệu quả, lại có nguồn nguyên liệu nhập khẩu trực tiếp từ Châu Âu (Địa Trung Hải) và sản xuất tại nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP là Sily-GAN.

Cùng tham khảo thêm link sau để hiểu thêm về bí quyết này: https://silygan.com/

SILYGAN – Bổ gan, giải độc gan đến từ Châu Âu.

Men gan cao là tình trạng phổ biến nhưng triệu chứng lại không rõ rệt nên thường không phát hiện sớm ở giai đoạn đầu. Do vậy nếu bạn nên duy trì thói quen kiểm tra sức khỏe định kỳ, trường hợp sử dụng rượu bia nhiều hoặc có tiền sử men gan tăng cao… nên đến kiểm tra các chỉ số men gan sớm để điều trị kịp thời.

– Đánh Giá Chất Lượng Bài Viết –