Bệnh tiểu đường ngày càng có xu hướng phát triển trong xã hội, ở lứa tuổi trẻ hơn với những tiến triển nhanh hơn trước. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp với bệnh tiểu đường và những giải đáp hữu ích giúp người bệnh chung sống hòa bình với căn bệnh này.

1.  Bệnh tiểu đường có mấy loại?

Bệnh tiểu đường có hai loại chính là tiểu đường tuýp 2 chiếm khoảng 90% các ca mắc bệnh, tiểu đường tuýp 1 chiếm khoảng 5% các ca mắc tiểu đường. Ngoài ra có khoảng 5% người mắc tiểu đường trong thai kỳ hoặc tiểu đường não (liên quan đến bệnh Alzheimer).

2. Bệnh tiểu đường như thế nào là nặng?

Bệnh tiểu đường có các diễn biến theo trình tự chẩn đoán tiền tiểu đường – tiểu đường thực sự – biến chứng. Tuy nhiên phần lớn người Việt Nam không được chẩn đoán tiểu đường ở giai đoạn tiền tiểu đường hoặc giai đoạn đầu của tiểu đường thực sự. Do vậy nhiều trường hợp khi phát hiện ra bệnh, bệnh đã vào giai đoạn nặng với các biến chứng trên tim mạch, huyết áp, nhiễm trùng, bệnh thận,…

3. Tôi có thể cảm nhận mình mắc bệnh qua các triệu chứng được mô tả?

Có nhiều người có thể nhận biết các triệu chứng tiểu đường rất rõ ràng, như khát nước, tiểu nhiều, ăn nhiều, sụt cân không rõ nguyên nhân, nhìn mờ,… nhưng cũng có những trường hợp không xuất hiện các triệu chứng rõ rệt, chỉ phát hiện tình cờ khi làm xét nghiệm máu hoặc phát hiện khi đã có các biến chứng khác. Do vậy để chẩn đoán sớm bệnh tiểu đường, bạn nên đi khám sức khỏe 6 tháng – 1 năm/ 1 lần, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh như tuổi trên 45, gia đình có người mắc tiểu đường, bị thừa cân béo phì, sinh con lớn trên 4kg, tiền sử tiểu đường thai kỳ,…

4. Tiền tiểu đường là gì?

Tiền tiểu đường là tình trạng tăng đường huyết nhưng chưa đến mức chẩn đoán mắc tiểu đường. Bạn sẽ được chẩn đoán tiền tiểu đường khi có 1 trong các dấu hiệu sau: đường huyết lúc đói 5,6 – 6,9 mmol/L hoặc đường huyết sau ăn 2h từ 7,8 – 11 mmol/L hoặc HbA1c từ 5,7% – 6,4%. Khi được chẩn đoán tiền tiểu đường, bạn sẽ được tư vấn chế độ ăn uống luyện tập giúp làm giảm đường huyết để tránh tiến đến mắc tiểu đường thực sự.

5. Khám tiểu đường như thế nào?

Xét nghiệm tiểu đường là xét nghiệm máu. Máu có thể lấy ở cánh tay hoặc đầu ngón tay. Ngoài ra có thể lấy nước tiểu xét nghiệm để phát hiện đường trong nước tiểu. Bệnh nhân mắc tiểu đường có thể xét nghiệm máu tại nhà để theo dõi chỉ số đường huyết hàng ngày thông qua máy đo đường huyết lấy máu ở đầu ngón tay.

Người tiểu đường có thể tự kiểm tra đường huyết ở nhà bằng máy đo

6. Bệnh tiểu đường có thể chữa khỏi không?

Hiện nay chưa có biện pháp chữa khỏi hoàn toàn bệnh tiểu đường. Việc dùng thuốc, điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống có vai trò đặc biệt quan trọng để giúp làm chậm tiến triển của bệnh, giảm nguy cơ mắc biến chứng, từ đó làm tăng chất lượng cuộc sống cho người tiểu đường.

7.  Bệnh tiểu đường có lây không? Có di truyền không?

Bệnh tiểu đường không lây, vì nguyên nhân gây ra tiểu đường là do thiếu hụt hoặc không nhạy cảm với hormone insulin vận chuyển glucose vào tế bào, không phải do virus, vi khuẩn gây ra.

Bệnh tiểu đường có yếu tố nguy cơ do di truyền. Vì vậy nếu người nhà của bạn, đặc biệt là bố mẹ có mắc tiểu đường thì nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn so với những người khác.

8. Người tiểu đường có cần kiêng đường hoàn toàn không?

Người tiểu đường cần ăn uống đầy đủ các nhóm chất để đảm bảo đủ năng lượng cho cơ thể, trong đó nhóm đường bột chiếm 50 – 60% khẩu phần ăn hàng ngày. Với các nhóm thực phẩm có chỉ số glycemic (GI) và chỉ số tải đường huyết (GL) lớn thì nên kiêng hoàn toàn hoặc hạn chế đến mức thấp nhất có thể.

9. Nên xét nghiệm HbA1c bao lâu 1 lần?

Người mắc tiểu đường nên làm xét nghiệm HbA1c từ 3-6 tháng 1 lần tùy vào tình trạng nặng nhẹ của bệnh.

10. Người tiểu đường có thể ăn hoa quả thoải mái, đúng hay sai?

SAI.

Mặc dù hoa quả là một trong những nhóm thực phẩm được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày của bệnh tiểu đường, nhưng không phải loại hoa quả nào cũng được ăn thoải mái. Người tiểu đường cần chú ý đến chỉ số GI và GL của các loại hoa quả. Với các loại hoa quả có chỉ số GI, GL thấp, có thể ăn nhiều hơn, hoa quả có chỉ số GI, GL cao cần kiêng hoặc hạn chế tối thiểu.

11. Khi bị tiểu đường là tôi phải tiêm insulin hàng ngày?

KHÔNG PHẢI cứ mắc tiểu đường là bạn phải sử dụng insulin. Nếu bạn được chẩn đoán tiểu đường tuýp 1, bạn sẽ phải dùng insulin ngay từ đầu, hàng ngày và sử dụng cả đời. Nếu được chẩn đoán mắc tiểu đường tuýp 2, chỉ có 30% người bệnh cần sử dụng insulin, đó là những người bệnh đã vào giai đoạn nặng, lượng insulin cơ thể sản sinh ra không đáp ứng được nhu cầu của cơ thể nữa. Ở giai đoạn đầu của tiểu đường tuýp 2, đa phần sẽ được chỉ định dùng các thuốc tiểu đường đường uống.