Đau thắt lưng là bệnh lý cột sống khá phổ biến hiện nay, thường gặp ở người trung niên, và đang dần có xu hướng trẻ hóa. Bệnh xuất hiện do nhiều nguyên nhân gây nên, với những triệu chứng gây khó chịu, phiền toái ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Khái Quát Về Bệnh Đau Thắt Lưng

Đau Thắt Lưng (Đau lưng) là bệnh lý thường gặp nhất trong lĩnh vực thần kinh cơ xương khớp, và đứng hàng thứ hai trong tất cả các bệnh, chỉ đứng sau cảm cúm. Theo thống kê, ở Mỹ 90% dân số có ít nhất một lần đau thắt lưng hông trong đời, hàng năm có 5% các trường hợp mắc đau thắt lưng mới và có xu hướng ngày càng tăng. Ở Việt Nam con số này còn cao hơn, hầu như ai cũng bị đau thắt lưng ít nhất là một lần.

Theo YHCT thắt lưng là phủ của thận, thận chủ xương cốt, thận hư làm lưng gối đau mỏi, xương khớp vận động kém.

Đau thắt lưng thuộc phạm vi chứng tý của đông y, được liệt kê theo bệnh danh: Yêu thống

Theo đông y, Yêu thống chủ yếu do 2 nguyên nhân chính gây nên là

–  Ngoại nhân: Do người bệnh ở chỗ lạnh ẩm, hoặc dầm mưa, hoặc khi làm việc ra mồ hôi Do các ngoại tà phong, hàn, thấp xâm nhập vào kinh lạc,. Những nguyên nhân này làm cho kinh mạch bị trở ngại, khí huyết vận hành không thông thoát. làm bế tắc kinh lạc, khí huyết không lưu thông. Theo y học cổ truyền ”Bất thông tắc thống” làm bệnh nhân cảm thấy đau mỏi vùng thắt lưng, hạn chế vận động.

– Bất nội ngoại nhân: Chấn thương, hoặc tư thế không thích hợp gây tổn thương và làm cơ co lại, làm cho khí huyết vận hành không thông sướng, khí trệ huyết ứ, mạch lạc bị tắc không thông làm huyết ứ không lưu thông, gây bế tắc kinh lạc gây đau.

Người tuổi cao, thiên quý suy, hoặc lao lực quá độ ở người lớn, người hư yếu vì bệnh lâu, người thường phải làm quá sức. Tất cả đều có thể làm cho thận tinh suy không nuôi tốt kinh mạch gây nên khí huyết không được lưu thông, dẫn đến đau.

Có nhiều nguyên nhân làm cho người bệnh bị đau thắt lưng như: Thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, dị dạng thân đốt sống ( cùng hóa thắt lưng), gai đốt sống, loãng xương, vận động, sinh hoạt không đúng tư thế làm căng giãn dây chằng quá mức…

Nguyên Nhân Gây Đau Thắt Lưng

Đau thắt lưng có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể kể đến như:

Đau thắt lưng do Thoái hóa cột sống

Thường gặp ở những người lớn tuổi, hoặc những người lao động nặng,… Người bệnh thường có biểu hiện đau thắt lưng hông 2 bên, hạn chế vận động cột sống. Đau ẩm ỉ, và có xu hướng tăng dần theo tuổi, khi vận động sai tư thế nhiều.

Đau thắt lưng do Gai đốt sống

Gai đốt sống không phải “mọc ra” từ thân đốt sống như nhiều người vẫn nghĩ mà thực chất nó là hình ảnh của dây chằng đã bị lắng đọng Canxi trong quá trình thoái hóa của cột sống.

Khi gai đốt sống hình thành thường gây ra cảm giác đau mỏi âm ỉ vùng thắt lưng, xoa bóp hoặc

vận động nhẹ nhàng rất dễ chịu – đây là một đặc trưng thường thấy của bệnh lý do thoái hóa gây ra.

Đau thắt lưng do Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Đau thắt lưng do nguyên nhân Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng thường có biểu hiện của đau thần kinh tọa, đau sau khi mang vác vật nặng, hoặc sau một chấn thương người bệnh có biểu hiện đau nhiều từ vùng thắt lưng, lan xuống mông, phía sau đùi, sau ngoài cẳng chân đến bàn chân. Đau kèm theo tê bì, dị cảm, hoặc người bệnh có cảm giác buốt. Đau tăng khi thay đổi tư thế, khi ho, hắt hơi,… Nhiều trường hợp bệnh nặng có thể xuất hiện thêm các biểu hiện rối loạn đại tiểu tiện, đi tiểu không tự chủ hay không kiểm soát được.

Đau thắt lưng do co cơ

Thường xuất hiện sau khi đi lạnh hoặc nằm ngủ dưới điều hòa, quạt lạnh, nhiều trường hợp đặc biệt là những người già, người mới ốm dậy có thể xuất hiện sau khi đi đám tang. Biểu hiện thường thấy là đau chói tại vùng thắt lưng, hạn chế vận động cúi, nghiêng thắt lưng, ngay cả xoay trở cũng khó khăn. Đau giảm khi được chườm ấm.

Trong trường hợp đau cột sống thắt lưng

Đó là một trong những biểu hiện của một bệnh toàn thân, người bệnh sẽ có các triệu chứng khác kèm theo như: sốt, gầy, sút cân nhanh, đau ngày càng tăng, không đáp ứng với các thuốc chống viêm giảm đau; những biểu hiện này có thể gợi ý lao hoặc ung thư cột sống.

Một số trường hợp đau thắt lưng có nguyên nhân tâm lý

Đau thắt lưng xuất hiện sau sang chấn tâm lý hoặc căng thẳng, stress kéo dài, lao động thể lực quá sức,… chuyển thành đau thắt lưng mạn tính dai dẳng.

Ngoài ra, đau thắt lưng còn xuất hiện trong rất nhiều các bệnh lý khác như: loãng xương, viêm cột sống dính khớp, áp xe ngoài màng cứng, hoặc đau phóng chiếu do các nguyên nhân từ trong ổ bụng như: Sỏi thận, phình tách động mạch chủ,…

Biểu Hiện Của Đau Thắt Lưng

Đau thắt lưng có thể xuất hiện sau khi vận động mạnh, sau khi nằm ngủ sai tư thế, sau khi thay đổi thời tiết, hoặc sau một sang chấn tâm lý lo lắng, căng thẳng quá mức, thậm chí có nhiều người bệnh tự nhiên xuất hiện đau lưng. Đau có thể  khu trú tại vùng thắt lưng, có thể lan xuống một hoặc cả hai chân, có thể chỉ lan xuống đến mông. Một số trường hợp, đau từ vùng thắt lưng lan ra phía trước bụng. Đau tăng lên khi vận động, quay, cúi, nghiêng cột sống thắt lưng, đau giảm đi khi nghỉ ngơi. Đa phần các trường hợp đau nhiều hơn vào lúc nửa đêm, gần sáng, khi thay đổi thời tiết, và cảm thấy dễ chịu hơn khi được chườm ấm và xoa bóp.

Đau thắt lưng còn gây hạn chế vận động cột sống thắt lưng: Các động tác: quay, cúi, nghiêng khó vận động,…

Bên cạnh đó, tùy thuộc vào các nguyên nhân gây đau thắt lưng khác nhau mà bệnh có những biểu hiện đặc trưng riêng.

Phương Pháp Điều Trị Đau Thắt Lưng

Thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, sinh hoạt, kết hợp điều trị nguyên nhân gây bệnh, và các biện pháp phục hồi chức năng sẽ giúp cải thiện và điều trị hiệu quả đau thắt lưng.

a. Y học hiện đại trong điều trị đau thắt lưng

Tây y có nhiều phương pháp giúp thuyên giảm cơn đau nhanh chóng, nhưng trong quá trình điều trị nên tuân thủ nguyên ngặt chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý uống tăng liều, giảm liều.

–          Với đau thắt lưng, có thể dùng một số thuốc giảm đau như paracetamol, NSAID Ibuprofen

–          Thuốc giãn cơ nhằm mục đích giảm đau, giãn cơ như Decontractyl

–          Phẫu thuật: là phương pháp được chỉ định khi bệnh tiến triển nặng, dùng thuốc điều trị nhưng hiệu quả không cao hoặc chậm.

b. Điều trị đau thắt lưng bằng Y học cổ truyền

Đông y chiếm ưu thế hơn trong việc điều trị đau thắt lưng cả về tính hiệu quả và an toàn. Ngoài việc sử dụng các phương pháp: Châm cứu theo phác đồ, xoa bóp bấm huyệt, cấy chỉ để thông kinh lạc tại chỗ thì việc dùng thuốc đông y chiếm vai trò lớn hơn trong việc điều trị bệnh, nếu như chỉ chú ý đến việc thông kinh lạc mà can thận không được bồi bổ, ngoại tà chưa được trừ thì bệnh đau lưng vẫn không dứt được. Dùng các vị thuốc đông y chủ yếu để bổ thận, khu phong tán hàn, trừ thấp, hành khí hoạt huyết để thông kinh, hoạt lạc, và nâng cao thể trạng, chính khí của người bệnh.

– Đánh Giá Chất Lượng Bài Viết –